Khám phá những thiên đường trong lòng đất

Quảng Bình nổi tiếng thế giới về những hang động kỳ vĩ như hang Sơn Đoòng, động Thiên Đường. Ảnh: PV

Niềm say mê, khát khao chinh phục những hang động kỳ vĩ, đẹp huyền ảo như những thiên đường ẩn sâu trong lòng đất. Từ hang Sơn Đoòng tới động Thiên Đường. Từ hang Nước Nứt tới hang Va. Từ những hang Kim, hang Ken tới hang Hung Ton, hang Chuột trong hệ thống hang động Tú Làn...

Hành trình vượt lên chính mình

Trước thời điểm biết tin được may mắn “bám đuôi” đoàn làm phim tài liệu khoa học Bản hòa tấu ở Sơn Đoòng của Ban Khoa giáo (kênh VTV2 - Đài Truyền hình Việt Nam) vào tháng 9/2014, tôi vẫn là một “cô nàng bánh bèo” hậu đậu, đụng đâu ngã đấy, kỹ năng di chuyển trên những địa hình hiểm trở chỉ là con số không tròn trĩnh. Vì vậy, sau niềm hạnh phúc đến choáng váng khi giấc mơ biến thành sự thực, nỗi lo lắng, thậm chí sợ hãi đã bám chặt lấy tôi không rời.

Không chỉ làm quen với chiếc mũ bảo hiểm gắn đèn cùng cục sạc nặng trĩu trên đầu, với giày nhà binh và găng tay chuyên dụng có độ bám cao, tôi còn phải học cách di chuyển an toàn cùng bộ đai bảo hiểm lằng nhằng đủ loại khóa, móc kim loại cùng nút thắt dây thừng. Từ việc học cách di chuyển trên những địa hình hiểm trở, trong bóng tối đặc quánh, chỉ trông cậy vào “chiếc đèn thợ mỏ” trên đầu đến việc học trên từng bước đi, học trong suốt chặng hành trình. Chăm chỉ học và không ngừng rút kinh nghiệm mà vẫn ngã, vẫn xước xát. Ngày ra khỏi hang, ngồi đếm sẹo lớn, sẹo bé khắp mình mẩy lại thấy tự hào mới lạ!

Khác hẳn những tour du lịch truyền thống và quen thuộc, đơn vị độc quyền khai thác tour mạo hiểm Sơn Đoòng luôn yêu cầu du khách phải kê khai chi tiết một bảng câu hỏi dài dằng dặc “Health & Fitness Questionnaire” (những thông tin cụ thể nhất về tình trạng sức khỏe, bệnh mãn tính, những môn thể thao đang chơi, các loại thuốc đang sử dụng, những vấn đề về tim mạch, huyết áp, tiền đình...) trước khi đưa ra quyết định đồng ý cung cấp tour. Và trước mỗi hành trình, chinh phục hang Va, hang Nước Nứt hay khám phá hệ thống hang động Tú Làn, mỗi du khách đều phải trịnh trọng ký vào một bản “miễn trừ trách nhiệm”. Đối diện với những thủ tục bắt buộc này, bảo “không sợ” thì đúng là nói dối!

Sợ chết đi được nhưng với bản tính hung hăng “điếc không sợ súng”, sau 10 ngày trời chinh phục “hang động tự nhiên lớn nhất thế giới” mà “vẫn còn sống” - như lời các đồng nghiệp VTV trêu chọc, tôi dám tuyên bố, “sau Sơn Đoòng, mọi thử thách đều là chuyện nhỏ”, nhưng hóa ra, nỗi sợ buổi đầu vẫn chưa hề buông tha tôi.

Trong suốt những chuyến du lịch mạo hiểm về sau, khi tiếp tục thám hiểm động Thiên Đường (năm 2015), hang Va, hang Nước Nứt và hệ thống hang động Tú Làn (năm 2016)... Khi thường xuyên phải đu dây xuống hang từ độ cao vài chục mét, mò mẫm lội qua những con sông ngầm chảy xiết, rồi trèo leo, đu bám trên địa hình rất hẹp, bên núi cao, bên vực sâu thăm thẳm; rồi bò, trườn, chui rúc trên lối đi hẹp đủ một người chui lọt; men theo những lối đi chỉ vừa đặt đủ một bàn chân, sơ sẩy chút là có thể rơi tõm xuống nền hang lô xô đá tảng; rồi mặc áo phao bì bõm di chuyển trong dòng nước lạnh buốt, với độ sâu từ vài mét tới vài chục mét (trong khi không hề biết bơi)...

Nhưng cũng từ những chuyến đi rất gần với khái niệm hành xác đó, tôi đã có thể vượt lên chính mình và từng bước mở rộng biên độ những giới hạn tưởng như không thể vượt qua. Du lịch mạo hiểm, vốn được định nghĩa là “hoạt động diễn ra ngoài trời, diễn ra ở một nơi đặc biệt nào đó. Hoạt động này tiềm ẩn và có thể dẫn đến một số rủi ro, song qua đấy chúng ta có thể học được những kinh nghiệm mới để chế ngự chúng và vượt qua những thử thách đối với bản thân”. Nhờ đó, tôi đã có được sự tự tin cần thiết (dù vẫn chưa hết sợ) để luôn sẵn sàng lên đường, nếu có cơ hội kế tiếp.

Phần thưởng cho người dũng cảm

Đó là lời động viên mà ông Howard Limbert, chuyên gia thuộc Hiệp hội Hang động Hoàng gia Anh luôn nhắc đi nhắc lại với tôi, trên suốt chặng hành trình xuyên qua hang Én rồi Sơn Đoòng. Chắc vẻ chán nản, thậm chí bạc nhược in hằn trên khuôn mặt tôi suốt mấy ngày đầu đã khiến ông thấy cần liên tục “lên dây cót tinh thần” cho thành viên nữ duy nhất trong đoàn đến vậy. Nhưng sau đó thì tôi hoàn toàn đồng ý với ông, phần thưởng nhận được sau những gian nan, thử thách thực sự đáng giá.

Dòng sông ngầm dài hơn 2,5km cùng những hóa thạch cổ sinh hiện diện rất nhiều nơi và những “bãi đá thời tiết” trên nền hang (với những dấu vết sa thạch tuyệt đẹp cùng vô vàn viên “ngọc trai hang động”). Những khối nhũ được tạo tác trên vách hang tạo thành những khối kết cấu như vòm và hệ thống ghế trong nhà hát. “Bức tường Việt Nam” ngăn trọn lòng hang cao hơn 80m nhìn y hệt một thác nước đang chảy bị ấn nút tạm dừng vĩnh viễn...

Tôi đã từng cảm thấy nghẹt thở vì xúc động, khi được ngắm nhìn những khối chuông đá có hình thù lộng lẫy hơn mọi bộ đèn chùm đắt giá do con người thiết kế. Những thạch nhũ tinh khôi màu trắng sữa nhờ thành phần canxi gần như tinh khiết. Hay “chiếc nón Quảng Bình” kết hợp độc đáo giữa hai dạng nhũ dòng chảy và nhũ rèm với màu vàng lấp lánh trông tựa như hàng triệu vì sao rực sáng giữa bầu trời đêm. Cả những viên ngọc động (cave pearl) khổng lồ có đường kính từ 10 - 20 cm, nặng tới 1,5kg trơn nhẵn, tròn xoe... Những vật báu ấy sẽ giúp du khách lý giải cái tên động Thiên đường - “hang động sở hữu hệ thạch nhũ đẹp nhất Việt Nam”.

Và thật khó để miêu tả chính xác cảm giác của tôi khi được chiêm ngưỡng cả mặt hồ lung linh với hàng ngàn cột thạch nhũ “độc nhất vô nhị” trong hang Va, rồi những dòng sông ngầm trong vắt, uốn lượn mềm mại trong hang Nước Nứt. Những thạch nhũ biến ảo theo từng góc nhìn hiện diện khắp nơi trong hệ thống hang động Tú Làn. Những thác nước gầm gào, những vách hang xếp thành hàng trăm lớp đều chằn chặn ở hang Ken...

Tất cả những lát cắt huyền ảo, làm nên chốn thiên đường ẩn sâu trong lòng đất ấy, tôi đều được thoả sức chiêm ngưỡng, sau khi vượt qua một đoạn đường rất đỗi vất vả, hiểm nguy, như thể có bàn tay sắp đặt kỳ diệu của mẹ Thiên nhiên. Để du khách được tiếp thêm nguồn năng lượng mới, và có thêm động lực tiếp tục lên đường. Phần thưởng nhận lại, sau những giọt mồ hôi rơi, luôn cực kỳ hào phóng!

Những chuyến đi với bao ấn tượng để đời. Tấm kỷ niệm chương mang dòng chữ trang trọng: You have conquered Son Doong (Bạn đã chinh phục Sơn Đoòng). Một trái tim ngập tràn tình yêu với cảnh sắc thiên nhiên, non sông gấm vóc Việt Nam. Một cảm giác rất đỗi tự hào vì đã vượt lên và chiến thắng nỗi sợ hãi của chính mình... Hành trang, mang về sau mỗi chuyến thám hiểm hang động của tôi, vì thế, luôn rất nặng!

Hồ Cúc Phương