Vải Thiều “xuất ngoại” nhờ công nghệ chiếu xạ

Những quả vải đầu tiên được chiếu xạ tại Trung tâm Chiếu xạ Hà Nội_Ảnh:PV

Chiều 23/6/2016, tại Trung tâm chiếu xạ Hà Nội (Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam) đã thực hiện việc chiếu xạ lô vải tươi đầu tiên để xuất khẩu sang Úc. Số lượng vải được chiếu xạ ước khoảng 3 tấn. Việc chiếu xạ quả vải tươi tại Hà Nội mà không phải đưa vào thành phố Hồ Chí Minh sẽ giúp các doanh nghiệp tiết kiệm được khoảng từ 16 - 18 triệu đồng/tấn.

Trung tâm Chiếu xạ Hà Nội có công suất 20-30 tấn/ngày. Đây là năm đầu tiên chiếu xạ nên với tinh thần hỗ trợ doanh nghiệp, nông dân chi phí chiếu xạ chỉ 6.000 đồng/kg, trong khi đó chi phí chiếu xạ ở miền Nam là 11.000 – 12.000 đồng/kg.

Trong ngày 23/6, ngoài hơn 1 tấn vải của Công ty TNHH Agricare Việt Nam được chiếu xạ, Công ty TNHH Sản xuất Thương mại Dịch vụ Rồng Đỏ cũng có hơn 1 tấn sẽ được chiếu xạ để phục vụ xuất khẩu ngay trong ngày.

Nhân viên Trung tâm chiếu xạ Hà Nội vận chuyển quả vải tươi để mang đi chiếu xạ_Ảnh:PV

Theo ông Lê Sơn Hà, Trưởng phòng Kiểm dịch thực vật, Cục Bảo vệ thực vật, để quả vải có thể xuất khẩu một cách nhanh nhất, Trung tâm Kiểm dịch thực vật đã bố trí một phòng kiểm dịch thực vật và cử cán bộ túc trực ngay tại Trung tâm Chiếu xạ Hà Nội nhằm kiểm tra hàng hóa và giám sát chiếu xạ bất kỳ lúc nào. Cán bộ kiểm dịch thực vật sẽ tạo điều kiện tối đa làm sao để doanh nghiệp có thể xuất khẩu được nhiều nhất và nhanh nhất.

Kiểm định chất lượng quả vải theo tiêu chuẩn của Australia trước khi đem đi chiếu xạ_Ảnh:PV

Trước đó, ngày 20/6/2016, Bộ Nông nghiệp và Nguồn nước Úc đã chính thức công nhận Trung tâm chiếu xạ Hà Nội được phép xử lý chiếu xạ quả vải tươi xuất khẩu đi Úc. Đây là cơ sở chiếu xạ thứ ba được Úc công nhận sau hai cơ sở tại TPHCM là Công ty chiếu xạ Sơn Sơn và Công ty cổ phần chiếu xạ An Phú.

Việc công nhận chất lượng chiếu xạ của Trung tâm chiếu xạ Hà Nội giúp vải thiều có thể tiết kiệm chi phí và thời gian vận chuyển vào TP HCM để đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe của thị trường Úc. Từ đó, giá của vải thiều xuất khẩu sẽ giảm, cạnh tranh hơn.

Theo tính toán sơ bộ, nếu chiếu xạ và xuất khẩu tại phía Bắc, giá thành chiếu xạ vải thiều sẽ giảm từ 15 - 16 triệu đồng/tấn. Ngoài ra, việc chiếu xạ tại phía Bắc cũng giảm thiểu hao hụt và hư hỏng trong quá trình vận chuyển từ Bắc và Nam.

Nhân viên trung tâm chiếu xạ Hà Nội sắp xếp các thùng vải tươi vào khay để mang đi chiếu xạ_Ảnh:PV

Theo quy định của Úc, để xuất khẩu trái vải tươi của Việt Nam vào thị trường Úc phải đảm bảo 5 yêu cầu gồm: Vùng trồng, bao bì, nhãn mác, xử lý chiếu xạ và kiểm dịch.

Đối với vùng trồng, cơ sở trồng vải phải áp dụng biện pháp canh tác, quản lý sinh vật gây hại và thu hoạch đảm bảo giảm thiểu sinh vật gây hại trên quả vải, áp dụng thực hành sản xuất nông nghiệp tốt (GAP) và được Cục Bảo vệ thực vật kiểm tra, cấp mã số.

Đồng thời, cơ sở phải lập và lưu lại hồ sơ, nhật ký sản xuất. Vải xuất khẩu không bị nhiễm sâu bệnh, không dính đất, không được để lẫn với các sản phẩm từ các vùng trồng chưa được cấp mã số và được đựng trong các thùng (hộp) và ghi rõ thông tin cơ sở trồng phục vụ cho việc truy nguyên nguồn gốc.

Ngoài ra, vải phải được vận chuyển đến cơ sở đóng gói, được cấp mã số bằng phương tiện đảm bảo vệ sinh. Đối với cơ sở đóng gói vải, phải đăng ký và được Cục Bảo vệ thực vật kiểm tra, cấp mã số.

Trước mỗi mùa xuất khẩu vải, cơ sở đóng gói phải được Cục Bảo vệ thực vật kiểm tra đánh giá và công nhận đáp ứng điều kiện nhập khẩu của Úc.

Trên các thùng vải đều được ghi đầy đủ các thông tin theo quy định, trước khi đem đi chiếu xạ để xuất khẩu sang Australia_Ảnh:PV

Về bao bì và ghi nhãn: Bao bì đóng gói vải xuất khẩu sang Úc phải đảm bảo hạn chế việc lây nhiễm sinh vật gây hại, kẽ hở hoặc lỗ thoáng phải nhỏ hơn 1,6mm. Thùng các-tông đựng vải phải ghi rõ mã số cơ sở trồng vải, cơ sở đóng gói và cơ sở xử lý và ghi rõ bằng tiếng Anh “Treated with ionizing irradiation” hoặc “Treated with ionizing electrons” hoặc “Irradiated (food)”, và có thể in logo theo quy định đối với thực phẩm chiếu xạ trên bao bì các-tông.

Về xử lý chiếu xạ: Vải xuất khẩu đi Úc phải được xử lý tại các cơ sở chiếu xạ đã được Cục Bảo vệ thực vật công nhận (gồm Công ty chiếu xạ Sơn Sơn và Công ty cổ phần chiếu xạ An Phú, Trung tâm Chiếu xạ Hà Nội) theo liều lượng quy định dưới sự giám sát của cán bộ kiểm dịch thực vật của Việt Nam.

Và cuối cùng là yêu cầu về kiểm dịch lô vải xuất khẩu. Theo đó, lô vải xuất khẩu phải được kiểm dịch thực vật đáp ứng yêu cầu nhập khẩu của Úc và có Giấy chứng nhận kiểm dịch thực vật (Giấy chứng nhận) do cơ quan kiểm dịch thực vật của Việt Nam cấp, trên đó ghi rõ: “Lô quả này được sản xuất tại Việt Nam đáp ứng các điều kiện nhập khẩu vải tươi vào Úc và tuân thủ quy định tại Chương trình xuất khẩu quả vải đã được chiếu xạ từ Việt Nam sang Úc”. Trong mục biện pháp xử lý trên Giấy chứng nhận ghi rõ “Liều chiếu xạ thấp nhất 400 Gy”.

Nhân viên trung tâm vận chuyển vải sau khi chiếu xạ xong để xuất khẩu sang Australia_Ảnh:PV

Ngoài ra, ngày 14/6/2016, Tổng công ty Hàng không Việt Nam (VNAL) có công văn số 1144/TCTHK-TTHH thông báo về việc triển khai hỗ trợ xuất khẩu vải thiều mùa vụ 2016. Trong công văn nêu trên, VNAL có thông báo sẽ giảm giá cước vận chuyển từ 10-55% (tùy điểm đến) so với giá hàng mau hỏng tại bảng giá công bố hiện tại, áp dụng cho nguồn hàng trái vải xuất đi thị trường quốc tế mà VNAL đang khai thác đường bay thẳng (giá cước trên chưa bao gồm phụ thu nhiên liệu và phụ thu bảo hiểm mà hãng đang áp dụng).

Liên Cơ