Trao đổi thực tiễn

Xuất bản là một ngành đặc thù khi tính chính trị, văn hóa tư tưởng, truyền thông đại chúng đan xen với hoạt động kinh doanh xuất bản phẩm. Người làm xuất bản vừa phải đáp ứng mục tiêu chính trị, vừa giải quyết các bài toán về kinh tế. Trong giai đoạn phát triển cách mạng công nghệ 4.0 cùng sự thay đổi nhu cầu của thị trường cũng khiến cho ngành xuất bản xuất hiện những xu thế mới mà người dạy và học ngành xuất bản cần nhìn nhận và có những thay đổi thích hợp trong hoạt động đào tạo.

Trong những năm trở lại đây, hoạt động trên mạng xã hội của báo chí ngày càng tích cực và để lại nhiều dấu ấn đặc biệt với bạn đọc. Tuy nhiên, trong năm 2023, lưu lượng truy cập vào các đường “link” tin tức trên mạng xã hội Facebook đã giảm 48% so với năm trước (Theo báo cáo của Viện Báo chí Reuters). Điều này đặt ra một câu hỏi lớn là làm thế nào để báo chí không bị ảnh hưởng bởi xu hướng luôn thay đổi, vừa có thể tiếp cận gần gũi với độc giả vừa đáp ứng đủ các quy định của báo chí nói chung và tôn chỉ mục đích của từng cơ quan đặc thù nói riêng. 

Bình luận, cũng như phỏng vấn, có thể vừa là phương pháp vừa là thể loại báo chí. Theo Từ điển bách khoa Việt Nam (Trung tâm Từ điển bách khoa Việt Nam, 1995) thì: “Bình luận (thông tin) là sự phân tích, đánh giá một vấn đề (chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, kỹ thuật...) trên các phương tiện thông tin đại chúng để tuyên truyền, phổ biến, thuyết phục người nghe, người đọc... Bình luận chủ yếu vận dụng trí tuệ và tư duy logic để phân tích, đánh giá. Bình luận là vũ khí của báo chí nói riêng và các phương tiện thông tin đại chúng khác khi thực hiện các chức năng thông tin, tuyên truyền”.

Thông tin trên nền tảng số phát triển ngày càng mạnh mẽ, các sản phẩm truyền thông tận dụng thế mạnh này để có được lượng công chúng lớn, báo chí cũng không ngoại lệ. Hiện nay, các sản phẩm báo chí chính thống đã chuyển hướng phát triển sang nền tảng số, nhiều trang báo đã có mặt trên các trang mạng xã hội và các kênh tin tức số. Việc chuyển hướng này đã đem lại hiệu quả tích cực khi những bài viết về các thông tin thời sự, xã hội đều tiếp cận được đông đảo của công chúng, đặc biệt là nhóm công chúng trẻ - nhóm đối tượng trước đây không thường xuyên lựa chọn báo nói để tiếp nhận thông tin. Báo phát thanh vẫn đóng vai trò rất quan trọng trong việc tham gia xử lý các cuộc khủng hoảng đặc biệt, các tình huống khẩn cấp như thiên tai, cháy nổ, biểu tình, vấn đề về giao thông... Chính vì thế, phát triển phát thanh trên internet sẽ tiếp cận gần hơn đối với công chúng, những bản tin radio được lồng ghép khắp các mạng xã hội, trang web,... với đa dạng nội dung và hình thức truyền tải. Các hoạt động này, dần dần giúp báo phát thanh trên internet trở nên phổ biến với công chúng hiện nay.