Tòa soạn số và phân phối nội dung đa nền tảng tại Đài Tiếng nói Việt Nam

Ngay từ năm 2010, sau khi số hoá các công đoạn sản xuất, từ soạn thảo văn bản biên tập đến ghi âm số, thu thanh số, ghi hình số, dựng hình số, phát sóng số, Đài Tiếng nói Việt Nam (TNVN) đã hình thành Cổng tin tức VOV hoạt động như một sàn giao dịch tin tức trong hệ sinh thái Đài Tiếng nói Việt Nam. Hằng ngày, các chỉ đạo nội dung của lãnh đạo Đài, kế hoạch sản xuất của các đơn vị được cập nhật lên cổng tin tức. Các đơn vị nhận nhiệm vụ qua các buổi giao ban trực tiếp (hoặc trực tuyến) kết hợp với theo dõi thông tin trên cổng tin tức để triển khai công việc. Nội dung tin tức, bài vở sau khi hoàn thành thành phẩm được các đơn vị đăng tải lên cổng tin tức VOV. Các đơn vị sử dụng tin, bài theo dõi và tải tin, bài về sử dụng ngay hoặc biên tập phù hợp với tiêu chí và nhu cầu của các kênh, báo.

Các đơn vị sử dụng có thể nhận xét, góp ý về sản phẩm mình đã sử dụng. Với hình thức này, các đơn vị và các nhà báo của Đài TNVN có trách nhiệm cập nhật tin, bài nhanh, đầy đủ và đa dạng. Trên cổng tin tức cũng đã chia ra các trường để phóng viên có thể upload tin, bài dễ dàng và người truy cập tìm kiếm thuận lợi. Cổng tin tức VOV đã hỗ trợ rất tích cực cho việc lãnh đạo Đài chỉ đạo nội dung, phân công công việc và kiểm định chất lượng. Từ khi có cổng tin tức, tại Đài TNVN đã giảm bớt đi được nhiều cuộc họp giao ban; giảm bớt đi những cuộc điện thoại, trao đổi về thông tin giữa các đơn vị biên tập với nhau và với các cơ quan thường trú trong nước, nước ngoài. Đặc biệt, cổng tin tức VOV kết nối với hệ thống sản xuất chương trình, nên phóng viên, biên tập viên, kỹ thuật viên không còn phải sử dụng băng từ hay ổ cứng, usb trong việc trao đổi và cung cấp tin, bài giữa các đơn vị và các phóng viên.

Cổng tin tức VOV không những tối ưu hóa công việc và tiết kiệm được thời gian, tiền bạc và công sức mà việc sản xuất tin tức,  bài vở và chương trình lại được thuận lợi hơn, chất lượng tốt hơn. Đặc biệt với một đơn vị nhiều loại hình báo chí như Đài TNVN thì cổng tin tức đã thực sự phát huy hiệu quả ở công đoạn cuối: phân phối trên đa nền tảng. Với các sản phẩm thành phẩm, các biên tập viên có thể sử dụng trên các nền tảng truyền thống và nền tảng số mà không gặp bất cứ khó khăn và rào cản nào. Điều này khiến cho thông tin của Đài TNVN được nhanh hơn, đa dạng hơn và đáp ứng nhu cầu đa dạng của công chúng.

 Ê kíp đang thực hiện Chương trình Thời sự của Kênh VOV1_Ảnh: VOV 

Đài TNVN nâng cấp cổng tin tức VOV thành một sàn giao dịch tin tức trong hệ sinh thái. Hệ sinh thái nội dung của Đài TNVN được hình thành gồm các thành phần: Các kênh phát thanh, truyền hình, báo in, báo điện tử truyền thống/các app chung của Đài/các trang web, trang thông tin điện tử, các fanpage, podcast, YouTube của các đơn vị. Chính vì vậy, việc phân phối nội dung cũng được thực hiện thành 3 lớp.

Lớp 1: Phân phối các sản phẩm báo chí trên các kênh, các báo truyền thống như phát sóng phát thanh, truyền hình, đăng tải trên báo điện tử và báo in. Việc phân phối này có sự phối hợp chặt chẽ của đội ngũ phóng viên, biên tập và kỹ thuật viên. Mỗi loại hình có những đặc thù khác nhau nên việc sản xuất và phân phối cũng khác nhau. Cùng với đó, Báo điện tử VOV đang duy trì tốt hệ thống trực tuyến của các kênh VOV1, VOV2, VOV3, VOV4, VOV5, VOV6, VOVTV, VOV Giao thông và VTC. Độc giả ở khắp thế giới chỉ cần truy cập vào địa chỉ VOV.vn có thể dễdàng nghe, xem, đọc toàn bộ các nội dung đa phương tiện từ phát thanh, truyền hình đến báo in và báo điện tử của VOV.

Lớp 2: Phân phối các sản phẩm báo chí lên 3 ứng dụng hiện đại, tiện ích để xem truyền hình, nghe phát thanh và đọc báo là VOV Media, VOVlive và VTC Now hướng tới việc thỏa mãn nhu cầu của người dùng hiện đại. VOV Media là ứng dụng đa phương tiện giúp người nghe, xem, đọc các chương trình phát thanh, truyền hình, báo điện tử của Đài TNVN ở mọi nơi, mọi lúc chỉ với một thiết bị cầm tay thông minh như: Smart Phone, Ipad (hệ điều hành iOS và Android) và có mạng Wifi, 3G, 4G, 5G... Điểm nổi bật của VOV Media so với các tờ báo điện tử hay hệ thống đa phương tiện khác chính là tính năng Streaming các chương trình trực tiếp.

VTC Now là ứng dụng phân phối nội dung tương thích với các hệ điều hành khác nhau: Android, IOS, AndroidTV, Tizen, WebOS, Web; giúp nhu cầu xem, nghe, đọc, tương tác của người dùng hiện đại. Sản phẩm là sự kết hợp tinh tế giữa nội dung hiện đại của Đài Truyền hình VTC và nét truyền thống của Đài TNVN. Đến nay, ứng dụng VTC Now đã phát sóng trực tuyến 15 kênh truyền hình VTC, phát lại các chương trình truyền hình dưới dạng video trực tuyến, mỗi ngày đăng tải trung bình từ 30 - 50 video, đạt 2,1 triệu lượt cài đặt. VOVlive là ứng dụng cung cấp cho khán giả nghe, xem trực tiếp các kênh phát thanh, các kênh truyền hình của Đài TNVN, nghe lại, xem lại theo chủ đề mọi chương trình phát thanh, truyền hình, thưởng thức kho nội dung đặc sắc, độc quyền của VOV như sách, truyện audio. Thông qua ứng dụng VOVlive, khán thính giả còn có thể theo dõi lịch phát sóng các chương trình của Đài TNVN.

Theo thống kê đến nay VOVlive.vn có 1,8 triệu lượt truy cập, 2,2 triệu lượt xem trang. Đây cũng là hình thức quảng bá thông tin hiệu quả đến với công chúng. Trang Facebook VOVlive đạt 310 triệu lượt xem video, 360 triệu phút xem video, 5,3 triệu lượt tương tác và 120 triệu lượt người tiếp cận. Trang YouTube VOVlive đạt 59,6 triệu lượt xem, 822 triệu phút xem và 563 triệu lượt người tiếp cận.

Lớp 3: Các trang web, fanpage, hoặc các “cổng ra” trên số khác như Facebook, Zalo, Instagram, TikTok  và các trang mạng xã hội khác của các đơn vị. Hiện nay, qua thống kê sơ bộ, các đơn vị trực thuộc Đài TNVN đang quản lý và vận hành hơn 100 tài khoản trên các trang mạng xã hội, phổ biến là Facebook, YouTube và TikTok. Nhiều đơn vị thiết lập mỗi nội dung 1 tài khoản, nhiều đơn vị chỉ có 1, 2 tài khoản, song có những đơn vị có đến hàng chục tài khoản mạng xã hội...

Hầu hết các đơn vị đều thiết lập các tài khoản trên mạng xã hội với mục tiêu lan tỏa và góp phần khẳng định thương hiệu của Đài TNVN, khẳng định vị trí của các thông tin chính thống trên mạng xã hội, cùng với nghe tin tức truyền thống, việc tận dụng các nền tảng số giúp đưa thông tin nhanh chóng đến thính giả, độc giả. Từ một sản phẩm báo chí gốc được chuyển thể sang nhiều hình thức thể hiện để tiếp cận tốt hơn đến công chúng. Việc phân phối thông tin dưới nhiều hình thức như bằng chữ, hình ảnh và cả video thường thu hút công chúng tốt hơn các hình thức thể hiện truyền thống.

Với lượt truy cập hàng triệu phiên/tháng, các tài khoản mạng xã hội đã góp phần cùng các chương trình phát thanh, truyền hình phát sóng thực hiện tốt hơn nhiệm vụ thông tin, tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách,pháp luật của Nhà nước; góp phần giáo dục, nâng cao dân trí, phục vụ đời sống tinh thần của nhân dân. Nhiều thông tin chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, khi đưa lên trên nền tảng số đã đạt được sự tương tác cao, có được sự đồng thuận cũng như có sự phản biện.

Một số tài khoản trên các mạng xã hội bước đầu đã có doanh thu như VTC, VOVTV... Có thể nối, với đặc thù là cơ quan báo chí đa loại hình, đa phương tiện, đa ngôn ngữ, đa nền tảng như Đài TNVN hiện nay thì phát triển tòa soạn số và phân phối nội dung trên đa nền tảng là mục tiêu quan trọng. Với những lợi ích khi vận hành tòa soạn số chắc chắn sẽ giúp Đài TNVN nâng cao năng lực chỉ đạo điều hành về nội dung, rút ngắn thời gian, tiết kiệm công sức, tiền bạc trong sản xuất.

 TS Đồng Mạnh Hùng