Tăng lương hưu và trái ngọt từ chính sách BHXH tự nguyện

Chính sách ưu việt và nhân văn

Bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện là chính sách ưu việt và nhân văn của Đảng, Nhà nước ta. Tham gia BHXH tự nguyện người dân, người lao động được hưởng lương hưu hàng tháng, được cấp thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) miễn phí để chăm sóc sức khỏe, thân nhân được hưởng chế độ tử tuất... Đó là những lợi ích thiết thực đối với người tham gia BHXH tự nguyện.

BHXH tự nguyện ra đời với ý nghĩa an sinh xã hội, vì quyền lợi của người lao động và nhân dân.

BHXH tự nguyện ra đời năm 2008, dành cho lao động trong độ tuổi ở khu vực phi chính thức, không có quan hệ hay hợp đồng lao động. Sau 15 năm triển khai (tính đến năm 2023), cả nước có khoảng 1,46 triệu người tham gia BHXH tự nguyện. Tỷ lệ bao phủ chỉ đạt 2,7% số người trong độ tuổi lao động. Giai đoạn 2016-2021, cả nước có hơn 54.000 người đóng BHXH tự nguyện được hưởng lương hưu hàng tháng.

Đặc biệt, BHXH tự nguyện được coi là “chỗ dựa an sinh” cho người cao tuổi, bởi những người tham gia BHXH tự nguyện khi về già được chăm sóc y tế tốt hơn, hưởng nhiều lợi ích hơn. Nhờ có lương hưu mà các nhu cầu cơ bản của họ được đáp ứng tốt mà không cần đến sự hỗ trợ khác. Người cao tuổi còn được lo cả hậu sự sau khi mất nên luôn có tinh thần thoải mái và sống lạc quan hơn rất nhiều.

BHXH tự nguyện ra đời với ý nghĩa an sinh xã hội, vì quyền lợi của người lao động và nhân dân, được nhà nước bảo hộ và do cơ quan BHXH thực hiện. Kể từ ngày 1/1/2018, người tham gia BHXH tự nguyện được nhà nước hỗ trợ tiền đóng theo tỷ lệ phần trăm trên mức đóng BHXH hằng tháng theo mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn bằng 30% đối với người tham gia thuộc hộ nghèo; bằng 25% đối với người tham gia thuộc hộ cận nghèo; bằng 10% đối với các đối tượng khác.

Ngoài mức hỗ trợ chung của ngân sách trung ương, nhiều tỉnh, thành phố đã ban hành các nghị quyết quy định chính sách hỗ trợ thêm cho người lao động tham gia BHXH tự nguyện trên địa bàn. Về thời gian hỗ trợ, tùy thuộc vào thời gian tham gia BHXH tự nguyện thực tế của mỗi người nhưng không quá 10 năm; được lựa chọn mức đóng và phương thức đóng phù hợp với điều kiện thu nhập của bản thân.

Trái ngọt

Trong số khoảng 3,3 triệu người được tăng lương hưu, trợ cấp BHXH từ đầu tháng 7 này, mỗi người đều cảm nhận được niềm vui theo cách riêng. Đặc biệt, với những người được hưởng lương hưu từ quá trình đóng BHXH tự nguyện, niềm vui lại càng lớn hơn.

Tăng lương hưu thể hiện sự quan tâm đặc biệt của Đảng, Nhà nước đối với người đang hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH.

Bà Trần Thị Huê (SN 1964) ở xã Vạn Trạch, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình không giấu được sự hào hứng trước thông tin lương hưu tăng 15% và được áp dụng cả với những trường hợp tham gia BHXH tự nguyện như bà. Trước đây, bà Huê làm công nhân trong một khu công nghiệp ở Đồng Nai và được công ty đóng BHXH bắt buộc. Làm được hơn 9 năm thì bà về quê sinh sống.
 
Lúc đầu, bà cũng có ý định rút BHXH một lần. Nhưng sau khi được nhân viên thu BHXH ở địa phương tư vấn không nên rút BHXH một lần mà chuyển sang đóng BHXH tự nguyện để nhận lương hưu, bà đã làm theo. Với việc đóng 80 triệu đồng một lần cho gần 11 năm, bà Huê đã đủ thời gian đóng BHXH và đã được nhận lương hưu. “Rất may, lúc đó tôi đã sáng suốt quyết định đóng nối BHXH tự nguyện nên bây giờ được nhận lương hưu hàng tháng, lại có thẻ BHYT miễn phí với mức quyền lợi hưởng 95%. Nay lương hưu lại được tăng 15% giúp tôi chủ động hơn về kinh tế, không phải phiền đến con cháu. Tôi vui lắm!”, bà Huê tâm sự.

Hay trường hợp của bà Nguyễn Thị Na (58 tuổi, xã Phú Tiến, huyện Định Hoá, tỉnh Thái Nguyên) chỉ 1 tháng sau ngày nhận đồng lương hưu đầu tiên, lương của bà Na đã được tăng thêm. Theo bà Nguyễn Thị Na: “Tôi ra UBND xã nhận lương hưu mới hôm 9/7 vừa qua, được tăng 195.000 đồng đấy; kém 5.000 nữa là lương của tôi được 1,5 triệu; tuy ít thôi nhưng mà vui lắm”, bà Na phấn khởi chia sẻ.

Cũng giống như bà Huê, quá trình được hưởng lương hưu của bà Na cũng phải qua quá trình kiên trì, quyết tâm từ chính bản thân. Trước đó, bà có hơn 7 năm đóng BHXH bắt buộc tại một doanh nghiệp. Đến khi tuổi cao hơn, không còn phù hợp với công việc, cũng như nhiều người khác, bà Na trở về cùng chồng cặm cụi làm ruộng để nuôi 3 đứa con. Hơn 7 năm đóng BHXH vẫn còn đó, cũng có lúc bà Na nghe nhiều người nói đến việc rút BHXH một lần nhưng người phụ nữ này lại nghĩ khác và quyết định tham gia BHXH tự nguyện. Thêm 3 năm đóng BHXH tự nguyện. Đến tháng 5 vừa qua, bà nghe cơ quan BHXH thông tin rằng: đã đủ tuổi hưởng lương hưu nhưng số năm đóng BHXH còn thiếu. bà Na đứng trước 2 lựa chọn: rút BHXH 1 lần hoặc đóng nốt số tiền BHXH tự nguyện tương ứng với số năm còn thiếu để đủ điều kiện hưởng lương hưu. Bà Na đã quyết định bỏ ra hơn 40 triệu đồng để đóng nốt cho thời gian còn thiếu và đủ điều kiện hưởng lương hưu từ 1/6/2024. Và như đã nói, chỉ một tháng sau, lần đầu tiên, bà Na đã được hưởng niềm vui tăng lương hưu.

Tăng lương hưu thể hiện sự quan tâm đặc biệt của Đảng, Nhà nước đối với người đang hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH, bảo đảm hợp lý, hài hòa, có sự chia sẻ giữa người đang đóng BHXH và người đang hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH, giữa khu vực nhà nước và khu vực ngoài nhà nước, giữa các thế hệ tham gia và thụ hưởng chính sách. Việc tăng lương hưu với người đóng BHTN càng trở lên có ý nghĩa. Trong tương lai lương, chắc chắn sẽ có thêm các lần tăng tiếp theo nữa; lương hưu vì vậy sẽ ngày càng tăng. “Trái ngọt” từ BHXH tự nguyện sẽ ngày càng khẳng định được tính chất ưu việt, nhân văn từ chính sách.

Trà Vũ