Quyền lợi thông tin của người tiêu dùng cần được bảo vệ

Đại biểu thảo luận tại tổ về dự án Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (sửa đổi) và Dự án Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi)_Ảnh: Trà Vũ.

Thảo luận tại tổ, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Tạ Đình Thi, cơ quan chịu trách nhiệm thẩm tra hai dự án Luật này cho biết, Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng được xem xét tập trung sửa đổi, bổ sung 7 nhóm chính sách lớn về giao dịch đặc thù, trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân kinh doanh, sự tham gia của các tổ chức xã hội, những vấn đề về giải quyết tranh chấp và trách nhiệm về quản lý nhà nước.

Đa số các đại biểu đều nhất trí việc cần thiết phải sửa đổi Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng nhằm thể chế hóa các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Đồng thời, khắc phục những vướng mắc, bất cập trong thực tiễn gần 12 năm thi hành Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2010, góp phần nâng cao đời sống nhân dân và thúc đẩy phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của đất nước.

Trong quá trình nghiên cứu, cơ quan thẩm tra đánh giá, Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng liên quan tới trên dưới 20 luật khác. Luật này là trung tâm trong hệ thống chính sách pháp luật liên quan đến nội dung này, trong đó chú trọng đến các nhóm người tiêu dùng yếu thế.

Về chương hoàn toàn mới trong dự thảo Luật: “Giao dịch đặc thù”, quy định các nội dung trong giao dịch liên quan đến nền tảng số, trách nhiệm của tổ chức, cá nhân kinh doanh, bảo vệ thông tin người tiêu dùng, đây là những vấn đề lớn, cần xem xét kỹ lưỡng. Tuy nhiên, ở vấn đề này, người tiêu dùng cần phải tự bảo vệ thông tin của mình.

Cũng trong sáng nay, thảo luận tại tổ về Dự án Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi), đại biểu Đỗ Đức Hiển TP. HCM cho rằng, nhất trí về sự cần thiết phải sửa đổi luật này một cách toàn diện, nhằm tạo hành lang pháp lý đầy đủ, thuận lợi, an toàn cho các giao dịch trên môi trường điện tử trong các ngành, lĩnh vực. Theo đại biểu, phạm vi điều chỉnh của luật sẽ được mở rộng cho tất cả các lĩnh vực: Dân sự, kinh doanh, thương mại, hành chính và lĩnh vực khác do pháp luật quy định. Tuy phạm vi điều chỉnh rất rộng, nhưng nội hàm quy định trong luật chưa thực sự đáp ứng được hết, chưa có đủ cơ sở pháp lý cho việc thực hiện giao dịch trên môi trường điện tử đối với các lĩnh vực liên quan đến quy định trong các luật yêu cầu giao dịch bằng văn bản; ví dụ như trong lĩnh vực đất đai, dân sự, thừa kế và nhiều lĩnh vực khác.

Đại biểu nêu rõ, tại khoản 3, Điều 36 của dự thảo Luật giao Chính phủ quy định chi tiết về giao kết hợp đồng trên môi trường điện tử. Tuy nhiên, thực tiễn thời gian qua cho thấy, đây là nội dung liên quan đến kỹ thuật, nhưng chưa có mối liên hệ giữa nội dung này với quy định về các điều kiện có hiệu lực của hợp đồng theo quy định của pháp luật dân sự. 

Luật hiện hành chỉ quy định về việc chứng thực chữ ký điện tử, với quy định này, việc chứng thực điện tử có giá trị tương đương công chứng và chứng thực. Tuy nhiên, quy định của pháp luật về công chứng hiện nay rất khác, phải chứng thực về điều kiện của chủ thể tham gia giao dịch. Nếu là công chứng phải đảm bảo tính xác thực về nội dung hợp đồng, chịu trách nhiệm về tính pháp lý của các nội dung khi giao kết hợp đồng mua bán nhà ở. Công chứng viên phải chịu trách nhiệm về tính pháp lý của hợp đồng được xác thực, tính hợp pháp của hợp đồng. Như vậy, việc đồng nhất hình thức chứng thực điện tử, chứng thực theo quy định của pháp luật hiện hành và công chứng cũng chưa bảo đảm.

Điều 2 dự thảo Luật cần bổ sung quy định đối tượng áp dụng đối với tổ chức, cá nhân người nước ngoài nhằm đáp ứng thực tiễn số hóa hiện nay. Cùng với đó, đại biểu cho rằng, dự thảo Luật với những quy định về giao dịch điện tử là cần thiết, nhưng cần xây dựng lộ trình đưa vào khai thác phù hợp với các quy định và tiêu chuẩn của Nhà nước; bảo đảm quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội trên không gian mạng.

Các đại biểu đề nghị, cần tính toán kỹ đến nội dung sửa đổi nhằm bảo đảm tính công khai, minh bạch, tiết giảm các chi phí, in ấn, nhân công, công chứng, chứng thực, thời gian đi lại của tổ chức, cá nhân trong quá trình thực hiện giao dịch điện tử.

Trà Vũ