Dấu ấn tự hào của báo chí việt nam năm 2023

Hoàn thành nhiệm vụ thông tin, tuyên truyền năm 2023 với nhiều kết quả nổi bật

“Báo cáo tổng kết công tác báo chí năm 2023” đã nêu bật thành tựu báo chí, với việc thực hiện nghiêm túc sự lãnh đạo, chỉ đạo, định hướng thông tin của Đảng, Nhà nước, bám sát mục tiêu giữ vững ổn định chính trị, tạo đồng thuận xã hội, củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng và chế độ.

Báo chí đã thông tin đầy đủ, kịp thời kết quả các Hội nghị Trung ương, Kỳ họp Quốc hội, các nghị quyết, kết luận, chỉ thị, quyết định của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc hội, Chính phủ; tuyên truyền đậm nét, sâu rộng các sự kiện chính trị, ngoại giao quan trọng, ngày lễ lớn của đất nước. Công tác tuyên truyền về xây dựng, chỉnh đốn Đảng, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, đấu tranh với các biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống được triển khai mạnh mẽ, mang lại hiệu quả cao.

Các đại biểu tham dự hội nghị báo chí toàn quốc tổng kết công tác năm 2023, triển khai nhiệm vụ năm 2024 tại Hà Nội, ngày 21/12/2023_Ảnh: Vietamplus.vn

Năm 2023, báo chí tích cực thông tin, tuyên truyền định hướng dư luận trước những diễn biến phức tạp của tình hình khu vực, thế giới, nhất là cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn; cung cấp thông tin chính thống, góp phần định hướng, ổn định dư luận xã hội, giúp cơ quan chức năng xử lý tốt các vụ án nổi cộm như vụ Việt Á, chuyến bay giải cứu, hành vi thao túng giá chứng khoán, vụ Vạn Thịnh Phát và ngân hàng SCB, vụ mất an ninh nghiêm trọng tại Đắk Lắk...

Trong năm, báo chí còn phản ánh thành tựu cũng như tồn tại, hạn chế trong các lĩnh vực kinh tế - xã hội; tuyên truyền xây dựng, phát triển văn hóa, con người Việt Nam; chú trọng biểu dương gương người tốt, việc tốt, góp phần lan tỏa năng lượng tích cực, tạo đồng thuận xã hội vì mục tiêu ổn định chính trị, xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc.

Nhiều cơ chế, chính sách hỗ trợ phát triển báo chí được ban hành

Năm 2023 đánh dấu những thay đổi tích cực về cơ chế, chính sách, đặc biệt là chính sách chuyển đổi số báo chí, giúp cơ quan báo chí phát triển nhanh, mạnh hơn. Ngày 6/5/2023, Chính phủ ban hành Quyết định số 348/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược “Chuyển đổi số báo chí đến năm 2025, định hướng đến năm 2030”, 100% cơ quan báo chí đưa nội dung lên các nền tảng số. Tiếp đó, ngày 2/6/2023, Bộ Thông tin và Truyền thông ban hành “Bộ Chỉ số đánh giá, đo lường mức độ trưởng thành chuyển đổi số báo chí”, với 5 nhóm chỉ số “trụ cột”: (1) Chiến lược; (2) Hạ tầng số, nền tảng số và an toàn thông tin; (3) Sự đồng nhất về tổ chức và chuyên môn; (4) Độc giả, khán giả, thính giả; (5) Mức độ ứng dụng công nghệ số.

Cũng tháng 6/2023, Bộ Thông tin và Truyền thông thành lập Trung tâm hỗ trợ chuyển đổi số báo chí. Bộ cũng xây dựng và duy trì, vận hành Cổng thông tin điện tử hỗ trợ chuyển đổi số báo chí (https://pdt.gov.vn/) để tập huấn, cung cấp thông tin và công cụ đánh giá, đo lường mức độ trưởng thành chuyển đổi số báo chí. Các cơ chế, chính sách về chuyển đổi số đã và đang góp phần giúp các cơ quan báo chí xác định rõ mình đang ở giai đoạn nào, từ đó, có phương án, lộ trình, kế hoạch, giải pháp phù hợp, thúc đẩy chuyển đổi số mạnh mẽ, đem lại sự phát triển cho tờ báo và cả nền báo chí. 

339 cơ quan báo chí được xác định mức độ trưởng thành chuyển đổi số

Đến tháng 11/2023, cả nước có 882 cơ quan báo chí, phát thanh và truyền hình. Dựa vào tiêu chí xếp hạng “Mức độ trưởng thành chuyển đổi số báo chí”, đã có 339 cơ quan báo chí hoàn thành đạt yêu cầu, được cấp tài khoản chính thức để thực hiện đánh giá mức độ trưởng thành chuyển đổi số báo chí.

Tốp 10 cơ quan báo chí đạt xuất sắc về mức độ trưởng thành năm 2023 gồm: Đài Truyền hình Việt Nam, Báo VnExpress, Đài Tiếng nói Việt Nam, Báo Lao Động, Báo điện tử Vietnamplus, Báo Vietnamnet, Báo điện tử VTC News, Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh Vĩnh Long, Đài Phát thanh và Truyền hình Hà Nội, Báo Người Lao Động.

Kết quả đánh giá, xếp hạng là cơ sở để các cơ quan báo chí theo dõi lộ trình thực hiện chuyển đổi số hàng năm của đơn vị, phản ánh một bức tranh rõ nét hơn về tình hình ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong lĩnh vực báo chí.

Giải báo chí, khen thưởng báo chí góp phần phát huy tính cách mạng, tạo động lực cho nghề báo

2023 là một năm sôi nổi với nhiều giải báo chí từ cấp trung ương đến địa phương, ở nhiều bộ, ban, ngành. Một số cơ quan báo chí lớn cũng tổ chức hoặc phối hợp tổ chức các giải thưởng riêng. Giải báo chí quốc gia; Cuộc thi Chính luận về Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; Giải báo chí về Xây dựng Đảng (Giải Búa liềm vàng); Giải báo chí toàn quốc Vì sự nghiệp Giáo dục Việt Nam; Giải báo chí toàn quốc về Nông nghiệp, nông dân, nông thôn Việt Nam 2023; Giải Báo chí toàn quốc về Quốc hội và Hội đồng nhân dân; Giải Báo chí toàn quốc về ngành Tài chính; Giải ảnh Khoảnh khắc báo chí; Cuộc thi báo chí Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong tình hình mới; Cuộc thi báo chí “Giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc trên tiến trình hội nhập”; Giải thưởng báo chí “Tuyên truyền về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả năm 2023”... đều là những giải thưởng lớn, uy tín.

Ngoài giải báo chí, 33 tập thể có thành tích xuất sắc trong công tác báo chí năm 2023 cũng được Ban Tuyên giáo Trung ương tặng Bằng khen trong Hội nghị Báo chí toàn quốc tổng kết công tác năm 2023, triển khai nhiệm vụ năm 2024. Các giải thưởng, khen thưởng vừa là động lực để nhà báo thi đua sáng tạo, trau dồi năng lực chuyên môn, vừa khẳng định vai trò, trách nhiệm, tâm huyết, đóng góp lớn lao của đội ngũ người làm báo cách mạng Việt Nam, cổ vũ, tôn vinh, biểu dương, tiếp thêm động lực, tình yêu cho báo giới cả nước.

Phong trào thi đua“Xây dựng môi trường văn hóa trong các cơ quan báo chí” đi vào thực chất

Sau hơn 1 năm lễ phát động phong trào thi đua “Xây dựng môi trường văn hóa trong cơ quan báo chí”, các tổ chức Hội Nhà báo từ trung ương đến địa phương, các cơ quan báo chí, người làm báo tích cực hưởng ứng, biến “phát động” thành “hành động”.

Tháng 4/2023, tại Hà Nội, Tạp chí Người Làm Báo, Tạp chí Cơ khí Việt Nam, Tạp chí Giao thông Vận tải cùng 10 đơn vị tạp chí tổ chức Diễn đàn và lễ ký kết thi đua “Xây dựng môi trường văn hóa trong cơ quan báo chí và văn hóa của người làm báo Việt Nam” hết sức sáng tạo và ý nghĩa thiết thực. Nhiều Hội Nhà báo, cơ quan báo chí tăng cường đưa nội dung văn hóa báo chí vào các buổi sinh hoạt hội, vào các hội nghị, hội thảo; đồng thời, chú trọng đào tạo, bồi dưỡng chính trị, đạo đức, chuyên môn, nghiệp vụ cho nhà báo.

Các tiêu chí báo chí văn hóa đã trở thành sợi dây gắn kết trách nhiệm, lương tâm và lòng tự trọng nghề nghiệp của mỗi người làm báo; như lời hiệu triệu để mỗi tờ báo nỗ lực phát triển, tạo bản sắc riêng trên hành trình hiện thực hóa mục tiêu “Xây dựng nền báo chí, truyền thông chuyên nghiệp, nhân văn và hiện đại” theo tinh thần Đại hội XIII của Đảng đã đề ra.

Công tác chỉ đạo, quản lý nói chung, xử lý các hành vi sai phạm trong hoạt động báo chí nói riêng được thực hiện tích cực, quyết liệt

Năm 2023, Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Thông tin và Truyền thông, Hội Nhà báo Việt Nam tiếp tục phối hợp chặt chẽ, chủ động, tích cực trong chỉ đạo, quản lý hoạt động báo chí, giữ vững nguyên tắc một đầu mối trong định hướng thông tin - nhất là những vấn đề quan trọng, nhạy cảm, phức tạp. Thanh tra Bộ Thông tin và Truyền thông phát hiện, xử lý quyết liệt một số tạp chí, cơ quan báo chí “Thực hiện không đúng nội dung ghi trong giấy phép hoạt động”, “Không chấp hành quy định của pháp luật về nội dung thông tin trên báo chí”; “Có dấu hiệu “tư nhân hóa”, vi phạm quy định về liên kết hoạt động báo chí, có nguy cơ dẫn đến rủi ro”; “Đăng, phát thông tin thiếu nhạy cảm chính trị, sai sự thật; quy kết tội danh khi chưa có bản án kết tội của tòa án đã có hiệu lực pháp luật”; “Không thực hiện đúng tôn chỉ, mục đích ghi trong giấy phép hoạt động”...

Các cơ quan báo chí, cơ quan chủ quản có nhiều vi phạm, nhiều đơn thư phản ánh, khiếu nại, có sai phạm về công tác biên tập, kiểm duyệt nội dung, công tác quản lý hoạt động tác nghiệp của phóng viên, cộng tác viên, công tác cải chính, xin lỗi, công tác quảng cáo... được thanh tra, kiểm tra, chấn chỉnh kịp thời. Nhờ vậy, hoạt động báo chí đi vào chiều sâu, vững vàng là ngọn cờ đi đầu trong định hướng thông tin, tư tưởng. Nhiều hội thảo, tọa đàm về báo chí được tổ chức, khơi thông tiềm năng phát triển báo chí Chuyển đổi số báo chí, kinh tế báo chí, bản quyền báo chí trên không gian mạng, an ninh thông tin, sửa đổi Luật Báo chí... là những vấn đề được bàn nhiều trong các hội thảo, tọa đàm, diễn đàn báo chí 2023.

Tháng 9/2023, Bộ Thông tin và Truyền thông chủ trì tổ chức thành công Hội nghị Bộ trưởng Thông tin ASEAN lần thứ 16, thông qua nhiều nội dung quan trọng, trong đó có Tuyên bố Đà Nẵng về “Truyền thông: Từ thông tin đến tri thức vì một ASEAN tự cường và thích ứng”. Tháng 12, Hội Nhà báo Việt Nam tổ chức Hội thảo báo chí quốc tế: “Quản trị tòa soạn báo chí số: Lý luận, thực tiễn, kinh nghiệm tại khu vực ASEAN”, có sự tham dự của đại biểu 8 nước thuộc Liên đoàn Báo chí ASEAN (CAJ), nêu nhiều kinh nghiệm, giải pháp cho tòa soạn đa phương tiện, tòa soạn số, truyền thông hội tụ, tạo gói thông tin mới, ứng dụng trí tuệ nhân tạo sản xuất báo chí...

Trước đó là Hội thảo khoa học quốc gia “Sửa đổi Luật Báo chí 2016 - Tổng kết thi hành Luật Báo chí 2016” phân tích thực trạng quản lý nhà nước và hoạt động báo chí, gợi mở những nhóm vấn đề cho nhiệm vụ đề xuất sửa đổi, bổ sung Luật Báo chí 2016 nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển báo chí trong giai đoạn tới...

Các hội thảo, hội nghị, tọa đàm, diễn đàn đậm tính thực tiễn sâu sắc, đã góp phần khơi mở những hướng đi mới, giải pháp mới cho hoạt động báo chí trong bối cảnh chuyển đổi số. 

PGS, TS Trương Thị Kiên