Sầu riêng Đắk Lắk: Triển vọng và thách thức

 Cây trồng chủ lực

Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Đắk Lắk, hiện nay, sầu riêng là loại cây trồng chủ lực tiềm năng thế mạnh của tỉnh. Diện tích sầu riêng của tỉnh Đắk Lắk năm 2022 là 22.458 ha, tăng 7.550 ha so với năm 2021; sản lượng đạt 187.986 tấn, tăng 50.342 tấn so với năm 2021. Một số địa phương có diện tích trồng sầu riêng lớn như huyện Krông Năng, Krông Pắk, Cư M’gar, Ea H’leo, thị xã Buôn Hồ...

Hiện nay, sầu riêng là loại cây trồng có giá trị kinh tế cao, mang lại nguồn thu nhập tốt cho nông dân. Vì vậy, diện tích và sản lượng sầu riêng trên địa bàn tỉnh ngày càng tăng, không chỉ phát triển diện tích trồng thuần mà còn được trồng xen trong vườn cà phê, bước đầu đã hình thành một số vùng trồng quy mô lớn phục vụ nhu cầu xuất khẩu. Tỉnh Đắk Lắk hiện có 49 mã số vùng trồng cây sầu riêng với diện tích 1.819 ha. Ngoài ra, trên địa bàn tỉnh hiện có 17 mã cơ sở đóng gói sầu riêng xuất khẩu.  

Vuờn sầu riêng năng suất cao ở xã Ea Nam, huyện Ea H’leo chuẩn bị cho thu hoạch.

Trong những năm gần đây, hương vị sầu riêng Việt Nam đã không chỉ chinh phục thị hiếu của khách hàng trong nước mà còn vươn ra nhiều thị trường trên thế giới như Nhật Bản, Đài Loan (Trung Quốc), Hongkong (Trung Quốc), Mỹ, chây Âu ... Việc sầu riêng được xuất khẩu chính ngạch sang thị trường Trung Quốc là thành công lớn của ngành hàng sầu riêng Việt Nam nói chung và của tỉnh Đắk Lắk nói riêng, cũng là niềm vui lớn của các ngành, các cấp, khối các doanh nghiệp xuất khẩu và nông dân. Đây vừa là thời cơ nhưng cũng chính là thách thức đối với các ngành, các cấp, doanh nghiệp, nông dân bởi vì muốn xuất khẩu trái sầu riêng, các bước chuẩn bị phải làm rất kỹ càng, từ khâu liên kết xây dựng, thiết lập vùng trồng, thiết lập cơ sở đóng gói cho đến quá trình sản xuất, đóng gói sản phẩm, kiểm soát sinh vật gây hại…

Tỉnh Đắk Lắk phấn đấu đến năm 2025 ổn định diện tích sầu riêng trên 22.000 ha, sản lượng trên 225.000 tấn; mở rộng và duy trì diện tích sản xuất theo tiêu chuẩn, quy chuẩn; cấp mã số vùng trồng đạt trên 20% diện tích…

Được mùa được giá bà con ở huyện Krông Păk hồ hởi thu hoạch sầu riêng.

Thách thức đặt ra

Bên cạnh những tiềm năng, lợi thế có được để phát triển thị trường ngành hàng sầu riêng cũng đứng trước khá nhiều thách thức, khó khăn cần tháo gỡ để phát triển bền vững. Hạn chế lớn nhất là quy mô nhỏ lẻ, manh mún, và chủ yếu là trồng xen, khó khăn cho công tác đầu tư, quản lý chất lượng, tiêu thụ sản phẩm. Việc thực hiện liên kết từ sản xuất, thu mua, sơ chế, chế biến, tiêu thụ chưa thực sự hiệu quả.

Thực tế cho thấy tính ràng buộc về trách nhiệm và lợi ích của cá nhân tham gia liên kết (kể cả liên kết chính thống) còn rất hạn chế, do vậy kết quả và hiệu quả vẫn chưa ổn định và bền vững. Cùng với đó, nhận thức của người dân trong sản xuất cũng như trong chuỗi liên kết vẫn còn hạn chế, do đó cũng làm ảnh hưởng đến thu mua, tiêu thụ sản phẩm.

Đại lý thu mua sầu riêng ở huyện Krông Păk làm việc tích cực cho chuyến hàng xuất khẩu mới.

Trước yêu cầu khắt khe của thị trường nhập khẩu mặt hàng sầu riêng, việc liên kết nông dân trồng sầu riêng để ngành hàng này phát triển bền vững là vấn đề mà các ngành chức năng tỉnh thực hiện càng sớm càng tốt. Theo UBND tỉnh Đắk Lắk để phát triển bền vững ngành hàng sầu riêng, tỉnh đang thực hiện nhiều giải pháp. Trước hết, tỉnh tổ chức rà soát lại các loại cây ăn quả chủ lực nói chung và sầu riêng nói riêng về diện tích, năng suất, sản lượng, mã số vùng trồng.

Tỉnh tiếp tục mở rộng thị trường quốc tế, xúc tiến thương mại, ký kết hợp đồng, xây dựng trang thông tin điện tử để đẩy mạnh quảng bá thương hiệu. Thực hiện sản xuất theo tiêu chuẩn GlobalGAP, VietGAP…, để sản phẩm có truy suất nguồn gốc đáp ứng nhu cầu rất lớn trên thị trường thế giới. Đi đôi với tiếp tục xây dựng mã số vùng trồng, mã số cơ sở đóng gói và truy xuất nguồn gốc, tỉnh tăng cường kiểm tra, giám sát chặt chẽ việc thực hiện; ngăn chặn và xử lý nghiêm mọi vi phạm…

PV