Có nên đặt cửa ga tàu điện ngầm sát hồ Gươm?

 

Hà Nội vừa có Thông báo số 312/TB-UBND về kết luận của tập thể lãnh đạo UBND TP.Hà Nội đối với các nội dung thống nhất về ga ngầm C9 thuộc Dự án đường sắt đô thị số 2, đoạn Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo. Theo đó, UBND TP cơ bản thống nhất về vị trí khu vực lối lên xuống số 3, 4 là phía sau đền Bà Kiệu và khu vực nhà vệ sinh bờ hồ Gươm.

 

 

Theo ông Nguyễn Đức Nghĩa, Trưởng phòng Quy hoạch hạ tầng kỹ thuật, Sở Quy hoạch - Kiến trúc Hà Nội, đã từng có 10 phương án cửa ga khác nhau nhưng TP vẫn muốn chọn hai phương án này. Chẳng hạn, phương án đặt lối lên xuống tại vỉa hè phố Hàng Dầu khó khả thi do vỉa hè quá hẹp, lại ít có khả năng giải phóng nhà dân. Hay phương án đặt cửa ra trên hè phố Đinh Tiên Hoàng đoạn gần trụ sở UBND TP.Hà Nội cũng không được vì khu vực này tập trung nhiều cơ quan, cần đảm bảo an ninh. Phương án đặt trên vỉa hè hồ Gươm, đoạn đối diện Sở VH-TT Hà Nội cũng không phù hợp.

 

“Cuối cùng, phương án bố trí lối lên xuống ở phía sau đền Bà Kiệu và khu vực nhà vệ sinh ven hồ Gươm được lãnh đạo UBND TP.Hà Nội đồng ý cho nghiên cứu”, ông Nghĩa nói.

 

Trong khi đó, theo ông Lưu Xuân Hùng, Phó ban Đường sắt đô thị TP.Hà Nội, vị trí đặt cửa ga ở khu vực hồ Gươm đã được nghiên cứu lâu dài và thận trọng. Lý giải cho việc lựa chọn cửa ga tại khu vực hồ Gươm dù từng có nhiều ý kiến của các nhà văn hóa phản đối, ông Hùng cho hay là vì có rất nhiều phương án đã được tính toán nhưng đều có nhược điểm nhất định.

 

Chẳng hạn, theo ông Hùng, trước đây đã xem xét vị trí cửa ga phía Lý Thái Tổ nhưng không xây dựng được. Lý do là nhà dân phía đó khi xây dựng đã đóng cọc hết, nếu muốn đủ kích thước cửa ga thì phải khoan cọc, chưa tính tới giải phóng mặt bằng khối lượng lớn. Một phương án khác là bến xe điện cũ Bờ Hồ.

 

Trước đây Pháp đã chọn vị trí này làm trung tâm xe điện, rộng, tiện lợi, tiếp cận nhiều tuyến phố. Nhưng khác với xe điện, tàu metro chạy vận tốc trung bình là 40 - 45 km/giờ, chiều dài một tàu 6 toa là 120 m, nếu chạy nhanh không thể cua gấp được. Vị trí này cũng phải giải phóng mặt bằng 100 - 200 nhà phố cổ thì tàu mới đủ bán kính để lượn vòng, do đó khó khả thi, người dân cũng không ủng hộ.

 

 

Ông Hùng cũng cho rằng việc đặt vị trí cửa ga không chỉ phải xem xét vị trí đặt dựa trên hiện trạng mặt bằng, mà còn cần phải đáp ứng yếu tố kỹ thuật nư các tiêu chuẩn bán kính quay vòng, tốc độ chạy tàu. Chẳng hạn, nếu đặt cửa ga ở Nhà hát Lớn thì tuyến đường tàu chạy khu vực này phải uốn lượn rất khó. Phương án đặt cửa ga Bát Cổ sẽ khiến tàu phải chạy phía bờ đê, như vậy lại không đảm bảo luật Đê điều, không tiếp cận trung tâm, không đúng yêu cầu của vận tải công cộng là đáp ứng nhu cầu và giải tỏa ách tắc. “Làm vận tải công cộng tốn cả tỉ đô mà cứ tìm chỗ trống, chỗ vắng mà làm cho dễ là không đúng, vì mục tiêu là thuận lợi cho người dân tiếp cận”, ông Hùng nói.

 

Hồi tháng 3.2016, Bộ VH-TT-DL đã có văn bản yêu cầu TP có thêm phương án cho các cửa lên xuống này. Lý do là chúng nằm trong phạm vi khoanh vùng bảo vệ di tích quốc gia đặc biệt hồ Gươm và đền Ngọc Sơn. Đây là khu vực trọng yếu, gắn với truyền thuyết, lịch sử và văn hiến của thủ đô Hà Nội. Đồng thời, đây cũng là không gian có giá trị thẩm mỹ và cảnh quan, phục vụ nhu cầu sinh hoạt công cộng của nhân dân. Vì thế, các nhà khoa học được Bộ tham vấn không đồng tình.