“Mega story” và những câu chuyện trực tuyến

"Tuyết rơi” (Snow fall) - tác phẩm “Mega Story” gây tiếng vang lớn trong cộng đồng báo chí thế giới

Tại sao phải có “Mega Story”?

“Mega Story” là “siêu tác phẩm báo chí’ hay thể loại báo chí hiện đại trong thời đại công nghệ kỹ thuật số, tạo cho công chúng một môi trường thực tại ảo sống động để trải nghiệm và tương tác với tác phẩm báo chí.

Trong môi trường hội tụ truyền thông, nhu cầu hưởng thụ tin tức của độc giả cũng thay đổi lên một cấp độ mới, đó là yếu tố để những “siêu tác phẩm báo chí” (Mega Story) ra đời nhằm thu hút và giữ chân độc giả.

Tác phẩm Mega Story này thu hút một số lượng đông đảo độc giả theo dõi và tương tác một cách kinh ngạc khi đạt đến con số 3,5 triệu lượt theo dõi và tương tác ngay trong tuần đầu tiên ra mắt trên nền tảng công nghệ Internet. Đây là một trong những câu chuyện trực tuyến lớn đầu tiên được công chúng chấp nhận như là một tác phẩm báo chí dài và hấp dẫn - Mega Story, phục vụ cho cả công chúng phổ thông cũng như những độc giả nghiên cứu ‘học thuật’ về lĩnh vực báo chí.

Sự khác biệt với các thể loại truyền thống

Đối với nhiều người, Mega Story dễ bị hiểu nhầm và trộn lẫn với những tin tức báo chí có tính chất thời sự mang tính giật gân và bùng nổ, nhưng thực chất Mega Story chỉ là những tác phẩm báo chí được thể hiện cả về nội dung và hình thức trình bày theo một phong cách mới để đạt được sự quan tâm trên diện rộng và có khả năng lan truyền nhanh chóng.

Mega Story không nhất thiết phải là tác phẩm báo chí dài kỳ, không cần áp dụng quá nhiều ứng dụng kỹ thuật đa phương tiện trong trình bày hay tất cả những đề tài và thông tin liên quan về một cuộc khủng hoảng hoặc sự kiện nào đó đang xảy ra có tính chất ảnh hưởng đến nhiều khu vực trên thế giới.

Ví dụ, những đề tài tin tức như: Cuộc khủng hoảng ISIS, sự bùng phát dịch Ebola và câu chuyện về MH-370. Những câu chuyện như trên đã được nhiều người biết đến và hiểu nhầm là Mega Story. Thực chất, Mega Story trong thực tế không nhất thiết phải những câu chuyện về môt sự kiện hay vấn đề nào đó “nóng hổi”, mà có thể chỉ là một câu chuyện nào đó thường thấy trên Internet hoặc các phương tiện truyền thông khác.

Các “Mega Story” kỹ thuật số hiện nay được trình bày có thể bao gồm âm thanh, video, hình ảnh, dữ liệu và nhiều phương tiện truyền thông có liên quan khác để nhấn mạnh chủ đề trong câu chuyện được đề cập. Một đặc điểm riêng biệt nữa thường thấy để phân biệt là những tác phẩm báo chí “Mega Story” có những cốt truyện phi tuyến tính.

Không giống như các thể loại báo chí truyền thống khác, “Mega Story” có thể được sáng tác ra từ những câu chuyện ở bất cứ đâu và chúng vẫn tiếp tục khiến công chúng hiểu bản chất về những gì đã và đang được chuyển tải giống thể loại báo chí truyền thống nhưng theo một phong cách hành văn mới và kỹ thuật trình bày mới. Tuy nhiên, điều này cũng ảnh hưởng rất lớn đến việc có thể làm cho câu chuyện trở nên cá nhân hơn nhiều đối với người đọc, độc giả có thể tiếp cận theo cách riêng của họ và cho phép người đọc có thể có những suy nghĩ riêng thể hiện rõ chính kiến của mình hơn về chủ đề.

“Mega Story” khác biệt với những câu chuyện truyền thông bình thường về mặt định hướng tư duy và suy nghĩ của độc giả. Và đây chính là yếu tố có thể khiến người đọc kết nối với câu chuyện ở mức độ sâu hơn, tác động đến hành vi tò mò muốn đọc của độc giả và quan trọng hơn là người đọc có thể đem nó thành câu chuyện bàn luận với người khác tạo ra tính lan truyền.

Mega Story là những tác phẩm báo chí được thể hiện cả về nội dung và hình thức trình bày theo một phong cách mới để đạt được sự quan tâm trên diện rộng và có khả năng lan truyền nhanh chóng

Một trong những tác phẩm “Mega Story” tiếp theo hay nhất của báo chí thế giới được biết đến đó là tác phẩm “Những chú sư tử vùng Serengeti” (Serengeti Lions) của tờ National Geographic. Tác phẩm “Mega Story” này đã thể hiện được cả hai khía cạnh phức tạp và đơn giản trong việc thể hiện câu chuyện - đơn giản về nội dung, nhưng công phu và phức tạp trong việc thể hiện nội dung đó.

Tương tác là một trong những thuật ngữ quan trọng nhất trong ngành báo chí, truyền thông hiện nay do sự phát triển đa dạng của các phương tiện truyền thông kỹ thuật số, đây chính là hình thức dễ dàng nhất để gây ấn tượng với độc giả cũng như tạo ra sự tương tác của độc giả với bài viết. Có nghĩa là một bài viết cung cấp thông tin mới và cập nhật không còn là tin bài hoàn hảo và nó dễ dàng bị độc giả bỏ qua khi không tạo môi trường tương tác thực sự để thu hút và “giữ chân” họ. Và “Mega Story” được coi là cách để giữ được sự chú ý cũng như trung thành của độc giả đối với các bài viết cũng như tờ báo của mỗi tòa soạn, hay nói một cách khác các tác phẩm “Mega Story” của báo chí cần phải thể hiện được rõ ý đồ cũng như mục đích của bài viết đối với độc giả, không thể chỉ chung chung là cung cấp thông tin cho độc giả.

Hai siêu tác phẩm báo chí “Snow fall” của New York Times và “Serengeti Lions” của National Geographics đã trở thành những ví dụ đầu tiên và điển hình của nền báo chí thế giới về thể loại “Mega Story”. Đây là những tác phẩm đã thu hút được đông đảo sự theo dõi và tương tác của độc giả phổ thông cũng như các nhà nghiên cứu về học thuật báo chí, tạo bước ngoặt mang tính lịch sử trong hoạt động nghiệp vụ báo chí.

Mặc dù “Mega Story” còn bộc lộ một số nhược điểm như đôi khi không thực tế, cần nhiều thời gian, công sức cũng như phải vận dụng nhiều kỹ thuật trong trình bày, nhưng nó đã thực sự trở thành một thể loại báo chí mới, thu hút đông đảo công chúng theo dõi và tương tác góp phần tạo nên một môi trường báo chí đầy sôi động trên thế giới ngày nay./.

Vũ Thanh Hòa