Hội thảo ASEAN: Chuyển đổi số kiến tạo tri thức số

Đồng chí Nguyễn Thanh Lâm,Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông phát biểu khai mạc tại hội thảo 

Chuyển đổi số là xu thế tất yếu

Phát biểu khai mạc hội thảo, Thứ trưởng Thông tin và Truyền thông Nguyễn Thanh Lâm cho biết, việc chuyển đổi kỹ thuật số của phương tiện truyền thông không chỉ đơn thuần là vấn đề sống còn, mà là điều cần thiết cho sức sống của ngành. Các phương tiện truyền thông không được quên sứ mệnh cao cả của mình - cung cấp sự thật chính xác và phân tích có ý nghĩa, bảo vệ công chúng khỏi bị lừa bởi tin tức giả và thông tin sai lệch.

Thứ trưởng Nguyễn Thanh Lâm nhấn mạnh, trong kỷ nguyên mới này, vai trò và sứ mệnh của truyền thông vượt ra ngoài việc phổ biến thông tin đơn thuần. Đó là việc khai thác thông tin như một động lực phát triển, chuyển đổi từ thông tin sang kiến thức và từ đó tăng thêm giá trị cho xã hội, đồng thời xây dựng một ASEAN kiên cường và chủ động thích ứng. Hành động và khả năng thích ứng của chúng ta sẽ định hình những năm tới, không chỉ ảnh hưởng đến bối cảnh truyền thông mà còn đến sự phát triển của các quốc gia và sinh kế của người dân.

Chuyển đổi số của truyền thông là xu hướng tất yếu, nhằm nâng cao năng lực truyền thông của báo chí trong việc thu hút thị phần người xem từ các nền tảng mạng xã hội, bảo vệ các giá trị truyền thống cùng với hiện đại hóa báo chí và truyền thông. Chuyển đổi số trong truyền thông thực chất là việc ứng dụng công nghệ ngày càng hiện đại vào hoạt động báo chí, làm phong phú thêm hệ sinh thái truyền thông số với những tính năng mới, ưu việt, giúp nâng cao chất lượng và hiệu quả truyền thông tới người tiêu dùng thông tin.

Hội thảo gồm 2 phiên chính và 1 phiên thảo luận mở về các biện pháp để các nước ASEAN chung tay thúc đẩy ngành công nghiệp nghe - nhìn trong thời đại số.

Tại phiên 1: Chính sách quản lý và thúc đẩy chuyển đổi số báo chí và truyền thông. Cơ quan quản lý của các nước ASEAN đã chia sẻ về: Chính sách, giải pháp của nhà nước trong việc hỗ trợ, thúc đẩy chuyển đổi số báo chí, truyền thông của mỗi nước; phát triển và thúc đẩy nền tảng số cho báo chí, truyền thông; quan điểm và chia sẻ chuyện về bảo vệ bản quyền báo chí trên nền tảng số...

Phiên 2: Giới thiệu cách làm hay, mô hình thành công của chuyển đổ số báo chí truyền thông - kinh nghiệm từ các cơ quan báo chí Việt Nam và các nước ASEAN.

Chiến lược chuyển đổi số trong truyền thông

Theo bà Mahavaw đại diện Bộ Thông tin và Truyền thông Indonesia, chuyển đổi số của truyền thông là xu hướng tất yếu, nhằm nâng cao năng lực truyền thông của báo chí trong việc thu hút thị phần người xem từ các nền tảng mạng xã hội, bảo vệ các giá trị truyền thống cùng với hiện đại hóa báo chí và truyền thông. Chuyển đổi số, phát triển công nghệ sẽ giúp đảm bảo sân chơi công bằng, tạo hệ sinh thái truyền thông lành mạnh để hỗ trợ cho báo chí trước các nền tảng xuyên biên giới.

Đại diện Bộ Thông tin và Truyền thông Myanmar cho biết, quá trình chuyển đổi số của nước này đang diễn ra nhanh và có một kế hoạch phát triển cụ thể đến năm 2025, trong đó có chỉ số phát triển điện tử ngành thông tin và truyền thông. "Trong năm 2023, chúng tôi đã có những chuyển đổi số mạnh mẽ từ truyền thống, sang truyền thông số, trực tuyến như phát triển công nghệ in ấn, truyền hình, giải trí và Bộ Thông tin và Truyền thông có vai trò lớn trong quản lý. Đồng thời các cơ quan truyền thông của quốc gia sẽ là cầu nối giữa chính quyền với người dân", đại diện Myanmar cho biết.

Quang cảnh hội thảo

Đại diện Bộ TT&TT Campuchia chia sẻ, chuyển đổi số là thay đổi tư duy để làm cuộc sống tiện ích hơn. Campuchia đã thực hiện giám sát nội dung các kênh truyền hình, mạng liên lạc, tích cực xây dựng nền tảng số về truyền hình và phát thanh trên toàn quốc, tiến tới loại bỏ các nền tảng truyền hình truyền thống vào năm 2025. Campuchia mong muốn tăng cường hợp tác công-tư, thu hút sự đầu tư khu vực tư nhân để thúc đẩy chuyển đổi số mạng lưới truyền hình. Xây dựng nền tảng thống nhất cho truyền thông quốc gia, áp dụng các phương thức truyền tải hiện đại như 5G vào phát thanh, truyền hình.

Ông Bhagavad Prompen, đại diện truyền thông của Ban Quan hệ công chúng, Văn phòng Thủ tướng Thái Lan cho biết, 6 chiến lược cho phát triển chuyển đổi số của Thái Lan là: Phát triển cơ sở hạ tầng số hiệu quả cao trên toàn quốc; thúc đẩy nền kinh tế bằng công nghệ số; xây dựng xã hội công bằng và hòa nhập thông qua công nghệ số; chuyển đổi khu vực công thành chính phủ số; phát triển nguồn nhân lực cho thời đại kinh tế và xã hội số; xây dựng thói quen trong sử dụng công nghệ số. Kinh nghiệm điển hình để chuyển đổi số của Thái Lan là xây dựng tiêu chuẩn cho nền tảng số và tiêu chuẩn trên internet. Các tiêu chuẩn gồm: tính chính xác, cân nhắc tác động của thông tin, trách nhiệm của người sử dụng điện thoại di động, mối quan tâm của cộng đồng.

Ông Bhagavad Prompen, đại diện truyền thông của Ban Quan hệ công chúng, Văn phòng Thủ tướng Thái Lan chia sẻ tại hội thảo. 

Tại hội thảo, đồng chí Lưu Đình Phúc, Cục trưởng Cục Báo chí, Bộ Thông tin và Truyền thông chia sẻ, để thực hiện Chuyển đổi số báo chí, Chính phủ Việt Nam đã xây dựng công cụ đánh giá về tình hình phát triển báo chí, từ đó các cơ quan báo chí có thể thực hiện lộ trình Chuyển đổi số, với những giải pháp phù hợp, thực hiện chiến lược phát triển trong tương lai. Ngoài ra, Việt Nam còn ban hành Bộ chỉ số đánh giá, đo lường mức độ trưởng thành Chuyển đổi số báo chí, bao gồm bảng các chỉ số được nhóm thành 5 trụ cột của Chuyển đổi số báo chí (gồm: Chiến lược; Hạ tầng số, Nền tảng số và An toàn thông tin; sự đồng nhất về tổ chức và chuyên môn; độc giả, khán giả, thính giả; mức độ ứng dụng công nghệ số) với tổng thang điểm 100.

Đồng chí Lưu Đình Phúc đề xuất ASEAN nên xây dựng chỉ số chung về độ trưởng thành trong Chuyển đổi số của báo chí. Mỗi quốc gia cần phát triển công cụ riêng để đo lường mức độ trưởng thành, biến đổi của báo chí kỹ thuật số nhằm tạo cơ sở để đo lường và giám sát quá trình chuyển đổi kỹ thuật số của báo chí, góp phần nâng cao chất lượng của báo chí.

Ngọc Bích